Türkiye'de cumhuriyet döneminin en büyük hareketlerinden biri hiç şüphesiz "köy enstitüleri" denemesidir. CHP döneminde kurulup yine CHP döneminde "fiilen" yıkılan köy enstitüleri başından beri tutucu çevrelerin şiddetli saldırılarına uğrarken, özellikle 1960'tan sonra bu denemenin devrim açısından yerinin ve niteliğinin ne olduğu sol çevrelerde de geniş şekilde tartışılmağa başlanmıştır. bu konuda lehte ve aleyhte birçok yazı ve eleştiri çıkmıştır. Ancak, "köy enstitüleri" ve bu enstitülerin kurucusu olan İsmail Hakkı Tonguç üzerine en belgesel bilgileri verebilecek ve meselenin doğru konulmasına yardım edecek kişi, hiç şüphesiz İsmail Hakkı Tonguç'un özel arşivini değerlendirmek olanağına da sahip bulunan oğlu Engin Tonguç'tur. Engin Tonguç, 1928 yılında Ankara 'da doğmuş çocukluğu ve gençliği köy enstitülerinin kurulduğu dönemde geçmiştir. Ankara ve Hamburg üniversitelerinde tıp ve uzmanlık eğitimi gören Engin Tonguç, 1960-64 yıllları arasında Atatürk İlköğretmen Okulunda (eski Hasanoğlan Köy Enstitüsü) öğretmenlik ve okul hekimliği yaparak enstitüleri yıkanların deyimi ile "düzeltilmiş" (!) bir köy enstitüsünü yakından tanımak olanağını bulumuştur. 1961-64 yılları arasında köy enstitülülerin yayınlamaya başladıkları İmece Dergisi'nin üç yöneticisinden biri idi. Yazar bu kitabında köy enstitülerinin kuruluş ve yıkılış ortamını Tonguç'un CHP ve İnönü ile ilişkilerinin içyüzünü, köy enstitüleri üzerine oynanan oyunları belgelerle açıkladıktan sonra Tonguç'a ve enstitülere sağ'dan ve sol'dan gelen eleştirileri kendi görüşlerine göre cevaplandırmaktadır. Eser, cumhuriyet tarihinin bu en büyük eğitim denemesi üzerine sağlıklı yargılara varmak isteyenler için başvurulacak başlıca kaynaklardan biri olacaktır.
{getDownload} $text={PDF İNDİR} $size={}
Yorum Gönder